ปัสสาวะขัด urinary frequency or dysuria

เชื่อว่าหลายท่านโดยเฉพาะคุณผู้หญิงคงเคยมีอาการปัสสาวะขัด หรือบางคนอาจจะเรียกว่าปวดปัสสาวะกันมาแล้วเนื่องจากผู้หญิงวัยเจริญพันธ์ ส่วนผู้ชายพบไม่บ่อย การที่มีอาการเกิดจากการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ โดยเชื้อที่เป็นสาเหตุอยู่รอบๆท่อปัสสาวะเมื่อมีการได้รับบาดเจ็บของท่อปัสสาวะเช่น การขี่ม้า การขี่จักรยาน การมีเพศสัมพันธ์ที่รุนแรง การคุมกำเนิดโดยใช้ diaphragm หรือการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนระหว่างมีประจำเดือน ก็เป็นสาเหตุของปัสสาวะขัด ผู้ที่มีทางเดินปัสสาวะอักเสบจะมีประวัติและความเจ็บป่วยดังนี้อาการ

• ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะออกครั้งละไม่มาก
• ปัสสาวะมีกลิ่นเหม็น
• ปวดหน่วงบริเวณบริเวณหัวเหน่า
• ปวดแสบเมื่อปัสสาวะจะสุด
• ปัสสาวะกลางคืนบ่อย
• ปัสสาวะมีเลือดปน
• ถ้าเป็นกรวยไตอักเสบจะมีไข้ หนาวสั่น ปวดหลัง คลื่นไส้อาเจียน
• สำหรับผู้ชายสูงอายุอาจจะมีอาการปัสสาวะไม่พุง ปัสสาวะลำบากเป็นมาก่อน
• ผู้ป่วยบางรายอาจจะเคยคาสายสวนปัสสาวะหรือส่องกล้องดูกระเพาะปัสสาวะ

หากท่านมีอาการดังกล่าวท่านต้องสังเกตอาการและเตรียมตอบคำถามของแพทย์

1. ระยะเวลาที่ปวด

• ปวดทุกครั้งหรือไม่ที่ปัสสาวะ
• ปวดปัสสาวะกี่วันมาแล้ว
• อาการปวดเกิดทันทีหรือไม่

2. ลักษณะอาการปวด

• อาการปวดจะเกิดเริ่มเมื่อปัสสาวะ
• อาการปวดจะหายไปเมื่อปัสสาวะเสร็จ
• ลักษณะอาการปวด แสบๆ ปวดบิดๆ 

3. ตำแหน่งที่ปวด

• ปวดที่หลัง 
• ปวดที่หัวเหน่า
• ปวดที่ท่อปัสสาวะ

4. ปัจจัยที่กระตุ้นให้ปวดมากขึ้น เช่น

• ปวดมากขณะยืน นั่ง หรือนอน
• ปวดเวลากลางวัน กลางคืน
• อุจาระแล้ปวดหรือไม่

5. อาการอื่นที่สำคัญ

• ไข้ หนาวสั่น
• หนองติดกางเกงในหรือไม่
• สีและกลิ่นของปัสสาวะ
• ปริมาณของปัสสาวะ
• มีเลือดร่วมด้วยหรือไม่

หากท่านมีอาการดังกล่าวควรรีบรักษาด้วยตัวเองทันทีสามารถทำได้โดย

• หากมีอาการปวดปัสสาวะให้รีบไปปัสสาวะทันที
• รีบรับประทานยารักษาทันที
• ให้ใช้กระเป๋าน้ำร้อนประคบบริเวณหัวเหน่าหรือเปิดน้ำอุ่นประคบ 20 นาทีทุก 2 ชั่วโมงใน สองวันแรกระวังอย่าให้น้ำร้อนจนผิวหนังได้รับอันตราย
• ให้ดื่มน้ำมากๆ

สาเหตุที่พบบ่อยได้แก่ กระเพาะปัสสาวะอักเสบ ท่อปัสสาวะอักเสบ